poniedziałek, 19 października 2020

Zasady pisania Bibliografii do pracy

Proponujemy, by zasady sporządzania Bibliografii były tożsame z pochodzącymi z tekstu zaleceń dla autorów podręcznika pod redakcją Strelaua (Strelau 2000). Zamieszczamy je w Załączniku 2.
Źródła internetowe proponujemy cytować zgodnie ze standardem Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA).

Zakłada on podanie danych o autorze (jeśli są dostępne), o tytule tekstu, o nazwie czasopisma (jeśli jest to artykuł z czasopisma elektronicznego), informacji o trybie dostępu [on-line], bliższych danych o źródle (np. numer czasopisma elektronicznego), danych o adresie cytowanego źródła [tzw. protokół dostępu – „http://”), danych o dacie uzyskania dokumentu.

Przykład:
Śliwińska, E. (2000). Opis bibliograficzny dokumentów elektronicznych : standardy dla potrzeb cytowania w przypisach. Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [on-line], 6 (14), oss.wroc.pl/biuletyn/ebib14/sliwinska.html (uzyskano 6.12.2007).

Pisanie bibliografii w pracy naukowej jest kluczowym elementem, który zapewnia rzetelność i wiarygodność tekstu. Bibliografia to wykaz wszystkich źródeł, z których autor korzystał podczas przygotowywania swojej pracy. Prawidłowe sporządzenie bibliografii nie tylko świadczy o dokładności i sumienności autora, ale także ułatwia czytelnikom zrozumienie, na jakich podstawach opierają się przedstawione argumenty i wyniki. Sporządzając bibliografię, autor musi przestrzegać określonych zasad, które są związane z formatowaniem, porządkowaniem i kompletnością informacji o źródłach.

Przede wszystkim należy wybrać odpowiedni styl cytowania, który będzie stosowany konsekwentnie w całej pracy. W zależności od dziedziny nauki i wymogów instytucji, autorzy mogą korzystać z różnych stylów cytowania, takich jak APA (American Psychological Association), MLA (Modern Language Association), Chicago, Harvard, czy IEEE. Każdy z tych stylów ma swoje unikalne zasady dotyczące formatowania bibliografii i cytowania źródeł w tekście. Wybór odpowiedniego stylu jest kluczowy, ponieważ wpływa na sposób zapisu informacji bibliograficznych, takich jak nazwiska autorów, tytuły, daty publikacji, wydawnictwa oraz lokalizacje publikacji.

W bibliografii każdy wpis powinien zawierać pełne dane bibliograficzne źródła. Typowe elementy, które muszą być uwzględnione, to nazwisko autora (lub autorów), inicjały imion, rok publikacji, tytuł dzieła, tytuł czasopisma lub książki, wydawnictwo, miejsce wydania oraz numery stron w przypadku artykułów. W przypadku źródeł internetowych konieczne jest także podanie pełnego adresu URL oraz, jeśli jest to wymagane, daty dostępu.

Książki są jednym z najczęściej cytowanych źródeł w pracach naukowych. Aby poprawnie zacytować książkę w bibliografii, należy podać nazwisko autora, inicjały jego imienia, rok wydania, tytuł książki kursywą, numer wydania (jeśli nie jest to pierwsze wydanie), nazwę wydawnictwa oraz miejsce wydania. Przykład poprawnego zapisu książki wyglądałby następująco: „Kowalski, J. (2010). Podstawy ekonomii. Wydawnictwo Naukowe PWN.”

W przypadku artykułów z czasopism naukowych, bibliografia powinna zawierać nazwisko autora, inicjały imienia, rok publikacji, tytuł artykułu, tytuł czasopisma kursywą, numer tomu kursywą, numer zeszytu w nawiasach oraz zakres stron. Przykład: „Nowak, A., & Zieliński, B. (2015). Wpływ zmian klimatycznych na gospodarkę. Ekonomia i Środowisko, 28(3), 123-145.”

Jeśli autor cytuje rozdział z książki, której redaktorem jest inna osoba, należy podać nazwisko autora rozdziału, inicjały jego imienia, rok publikacji, tytuł rozdziału, nazwisko redaktora książki, tytuł książki kursywą, numery stron rozdziału oraz nazwę wydawnictwa. Przykład: „Kowalska, M. (2012). Rozwój zrównoważony w polityce regionalnej. W A. Jankowski (Red.), Zrównoważony rozwój miast (s. 75-98). Wydawnictwo Akademickie.”

Cytowanie źródeł internetowych wymaga podania pełnych danych, takich jak autor (jeśli jest znany), data publikacji, tytuł strony lub artykułu kursywą, nazwę witryny oraz adres URL. Należy również podać datę dostępu, zwłaszcza jeśli zawartość strony może ulec zmianie. Przykład: „Ministerstwo Rozwoju. (2021). Strategia zrównoważonego rozwoju. Retrieved from https://www.gov.pl/rozwoj-strategia.”

W przypadku cytowania artykułów z czasopism elektronicznych, które są dostępne online, kluczowe jest podanie DOI (Digital Object Identifier), jeśli jest dostępny. DOI jest unikalnym identyfikatorem cyfrowym, który umożliwia bezpośredni dostęp do artykułu. Przykład zapisu z DOI: „Kwiatkowski, P. (2020). Nowoczesne metody analizy danych. Journal of Data Science, 15(2), 200-215. https://doi.org/10.1080/12345678.2020.1234567.”

Porządek alfabetyczny jest kolejną zasadą, której należy przestrzegać przy sporządzaniu bibliografii. Wszystkie źródła powinny być uporządkowane alfabetycznie według nazwiska pierwszego autora. Jeżeli cytowane są prace tego samego autora z tego samego roku, należy je odróżnić, dodając litery (a, b, c) po roku publikacji, na przykład: „Kowalski, J. (2010a). Ekonomia w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.” oraz „Kowalski, J. (2010b). Teorie ekonomiczne. Wydawnictwo Akademickie.”

Każde źródło cytowane w tekście pracy musi znaleźć się w bibliografii, a każde źródło umieszczone w bibliografii musi być rzeczywiście cytowane w tekście. To oznacza, że autor nie powinien umieszczać w bibliografii źródeł, których nie wykorzystał w swojej pracy. Spójność między cytowaniami w tekście a wpisami w bibliografii jest kluczowa dla zachowania integralności pracy naukowej.

W przypadku cytowania źródeł w tekście, zależnie od stylu cytowania, stosuje się różne metody. W stylu APA na przykład cytowanie w tekście odbywa się w systemie autor-data, co oznacza, że przy każdym odniesieniu do źródła należy podać nazwisko autora oraz rok publikacji w nawiasach, na przykład: „(Kowalski, 2010)” lub „Według Kowalskiego (2010)...”. W stylu MLA z kolei podaje się nazwisko autora oraz numer strony, na przykład: „(Kowalski 45)”.

Zasady formatowania bibliografii różnią się w zależności od wybranego stylu, dlatego kluczowe jest, aby przed rozpoczęciem pracy dokładnie zapoznać się z wytycznymi dotyczącymi stylu cytowania, który będzie stosowany. Ważne jest, aby dokładnie sprawdzać wszystkie szczegóły związane z formatowaniem, takie jak interpunkcja, kursywa, kolejność elementów czy sposób zapisu stron i wydawnictw, ponieważ nawet drobne błędy mogą wpłynąć na ocenę pracy i jej wiarygodność.

Prawidłowe sporządzenie bibliografii jest nie tylko formalnym wymogiem, ale również świadectwem rzetelności naukowej autora. Umożliwia to innym badaczom śledzenie źródeł, na których opiera się praca, oraz weryfikację przedstawionych informacji. Bibliografia pełni zatem kluczową rolę w procesie komunikacji naukowej, zapewniając przejrzystość i uczciwość w prezentacji wyników badań.

Bibliografia

Strelau, J. (red.).(2000). Psychologia. Tomy 1-3, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
Wojciszke, B. [pod pseudonimem Kubuś Puchatek]. (2001). Zróżnicowanie reakcji kobiet
i mężczyzn na zdradę emocjonalną i seksualną. Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Sowy Pszemondrzałej. [Komputeropis instruktażowej pracy magisterskiej]. Warszawa: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.